Μήνας: Μάιος 2016

Την προηγούμενη εβδομάδα διαβάσαμε αρκετά δημοσιεύματα για την υπόθεση του άνδρα που επιτέθηκε με καυτό σίδερο στην σύντροφο του, προκαλώντας της σοβαρά εγκαύματα σε όλο της το σώμα και στο κεφάλι σε επαρχιακή πόλη. Τα δημοσιεύματα που αναφέρονται στο θύμα ως «ερωμένη του γιατρού», «γοητευτική γραμματέα», «διεζευγμένη 47χρονη» δεν μπορούν παρά να μας προκαλούν την προβλεπόμενη πλέον αηδία και εμετό.
Αυτό όμως που μας άφησε άφωνες είναι ότι στην προκειμένη περίπτωση το θύμα, όχι μόνο κρατήθηκε προσωρινά στο αστυνομικό τμήμα, αλλά τo ότι επίσης σχηματίστηκε εναντίον της δικογραφία, με τις κατηγορίες της ψευδορκίας και της ψευδούς καταμήνυσης. Και αυτό γιατί όταν η αστυνομία κλήθηκε από τους γιατρούς στο νοσοκομείο για την υπόθεση, το θύμα είπε ψέματα για το πώς έγιναν τα τραύματα της.
Δηλαδή στην περίπτωση της, εφαρμόστηκε πλήρως ο νόμος, παρόλο που πρόκειται ουσιαστικά για θύμα απόπειρας δολοφονίας. Η αστυνομία δεν έλαβε υπόψη της ότι το θύμα μπορεί να φοβόταν; Τον θύτη ή ακόμα και τις αντιδράσεις του κοινωνικού της περίγυρου; Σε μια επαρχιακή πόλη είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπίσει το θύμα της έμφυλης βίας τον θύτη ακριβώς γιατί η κοινωνία είναι πιο κλειστή. Όμως όταν η αστυνομία δέχεται καταγγελίες για ενδοοικογενειακή βία, δεν κάνει καν αυτό που προβλέπει ο νόμος στην περίπτωση αυτή, δηλαδή την αυτεπάγγελτη δίωξη των εγκλημάτων της ενδοοικογενειακής βίας.
Στην περίπτωση όμως του συγκεκριμένου θύματος ο νόμος για ψευδορκία εφαρμόστηκε κατά γράμμα.
Και για ακόμη μια φορά λοιπόν το κράτος αγνόησε το θύμα και μετέφερε κατά κάποιο τρόπο την ευθύνη σε αυτό, με το να εφαρμόσει το γράμμα του νόμου αλλά σίγουρα όχι το πνεύμα της δικαιοσύνης.

Η λεκτική παρενόχληση στο δρόμο είναι μια ίσως από τις πιο τετριμμένες, συνηθισμένες και καθημερινές μορφές της έμφυλης βίας. Και για αυτό είναι η λιγότερη ορατή επειδή ακριβώς είναι τόσο συχνή που την παίρνουμε για κάτι δεδομένο, για κάτι που ουσιαστικά παραβλέπουμε. Στα αγγλικά η παρενόχληση στο δρόμο λέγεται και κάλεσμα της γάτας, κοινώς cat calling, κάτι που ακόμα και στα ελληνικά πολύ εύκολα παραπέμπει στο πλέον συνηθισμένο «καλέ ψιτ κοπελιά». Είτε πρόκειται για το παλιομοδίτικο «Καλέ ζαχαροπλάστης ήταν ο μπαμπάς σου» είτε για το «θα σε ξεσκίσω μάνα μου» η λεκτική παρενόχληση παραμένει μια βία που όλες ανεξαρτήτως έχουμε υποστεί ή θα υποστούμε με στατιστική βεβαιότητα στη ζωή μας.

«Περιδιαβαίνοντας στο σούπερ μάρκετ στους διαδρόμους πήρε το αυτί μου σχόλιο δύο αντρών γύρω στα 60 να μιλάνε μεταξύ τους, λέγοντας “πω πω σου ανεβάζει την πίεση” και κάτι τέτοιες μπούρδες και τους απάντησα πολύ ψύχραιμα ότι θα έπρεπε να ντρέπονται για τα σχόλιά τους και ο ένας μάλιστα θίχτηκε λέγοντας ότι δεν κατάλαβα καλά και ότι έχει κόρη στην ηλικία μου, ενώ ο άλλος γελούσε πολύ συγκαταβατικά. Του είπα του ενός ότι αν έκανα τόσο μεγάλος λάθος του ζητάω συγνώμη και ότι εφόσον έχει και ο ίδιος κόρη στην ηλικία μου θα έπρεπε να κατανοεί την αντίδρασή μου απέναντι σε σεξουαλικές παρενοχλήσεις. Όλο το σκηνικό ήταν πολύ χαμηλόφωνο και δεν πήρε καμία περαιτέρω διάσταση. Μας κατάλαβαν μόνο όσοι πελάτες ήταν πάρα πολύ κοντά μας εκείνη τη στιγμή.»

«Υπήρξα μάρτυρας στο εξής περιστατικό και δεν ήξερα μάλιστα πώς να αντιδράσω: 3 φουσκωτοί τύποι ήταν στα σκαλιά μιας πολυκατοικίας δίπλα από ένα γυμναστήριο και σχολίαζαν μια ανήλικη που πέρασε από μπροστά τους ως «καλά τι λουκούμι αυτό», «πω, πω να το φας αυτό ε;». Σκέφτηκα να τους την πω εκείνη την ώρα όμως η αλήθεια είναι απλή, κώλωσα καθώς αυτοί ήταν 3 και εγώ μόνη μου.»

Δεν υπάρχει τίποτα σέξι, ερωτικό ή κολακευτικό το να με συγκρίνουν με κάτι φαγώσιμο, να μου σφυρίζουν λες και είμαι πρόβατο στη στάνη, να με αποκαλούν μάνα τους, να εκνευρίζονται και από πάνω αν δεν τους μιλήσω άρα να με αποκαλούν και «ανέραστη», «αγάμητη» και «κρύα» άμα τους βρίσω στη συνέχεια, να σχολιάσουν τις «βυζάρες» μου, την «κωλάρα» μου ή να κάνουν και κριτική για τα κιλά μου ανάλογα φυσικά με τα πρότυπα αισθητικής τους, να σχολιάζουν τι φοράω και τι τους κάνει αυτό που φοράω ή τι θα έπρεπε να φοράω ή τι θα μου κάνουν ή τι θα μου έκαναν αν δεν ήμουν άσχημη. Το μόνο που υπάρχει είναι βία, βία και εισβολή και προσπάθεια περιορισμού του δικαιώματος μου να κυκλοφορώ και εγώ όπως θέλω στο δημόσιο χώρο. Και φυσικά όλα τα παραπάνω συνοδεύονται και από τους απαραίτητους μορφασμούς, το κακοποιητικό βλέμμα και την συγκατάβαση. Η λεκτική παρενόχληση δεν είναι τίποτα παραπάνω από κλασσικό bullying και μια εξίσου σοβαρή μορφή της έμφυλης βίας.

*Και για τα 2 περιστατικά που αναφέρονται στο κείμενο είχαμε την συγκατάθεση αυτών που μας τα έστειλαν.